Bên cạnh những bộ phim dài tập thì phim ngắn cũng là một xu thế được khán giả ưa chuộng rộng rãi hiện nay. Vậy cách viết kịch bản phim ngắn như thế nào? Cách viết có gì khác so với kịch bản phim dài tập thông thường hay không? Filmmaking.vn sẽ giải đáp thông tin chi tiết, bao gồm cấu trúc kịch bản phim ngắn lẫn cách viết cụ thể.
- Phim ngắn là thể loại phim được ưa chuộng hiện nay
Phim ngắn là gì? Từ A đến Z về phim ngắn
Phim ngắn là một thể loại phim không chỉ giới hạn về thời lượng mà còn đòi hỏi nội dung cô đọng, là bức tranh tinh tế được vẽ bằng ngôn ngữ hấp dẫn của điện ảnh. Mỗi phút, mỗi cảnh quay đều phải tận dụng mọi cơ hội để chạm đến tâm trí và tình cảm của khán giả.
Mặc dù thời lượng ngắn nhưng mỗi bộ phim ngắn đều là một thế giới đa dạng, mang đến một trải nghiệm riêng biệt cho khán giả. Từ những câu chuyện đậm tâm lý, tình cảm đến những tình tiết hành động nghẹt thở, hay những kịch tính kinh dị và thậm chí là những hành trình khám phá khoa học viễn tưởng, thế giới của phim ngắn thật sự đa màu sắc.
Một kịch bản phim ngắn nên dài bao lâu?
Thông thường, phim có thời lượng dưới 40 phút hoặc thậm chí chỉ 20 phút. Thời lượng tối đa của phim ngắn được ngầm quy định là 50 phút. Chính vì thế, kịch bản phim ngắn thường dài khoảng 50 trang hoặc ít hơn.
Tại sao phim ngắn lại quan trọng đối với các nhà làm phim đầy tham vọng?
Phim ngắn không chỉ là bước nhảy cho sự nghiệp mà còn là cách để nhà làm phim thể hiện sự độc đáo trong tầm nhìn của mình. Phim ngắn như là một cách giúp nhà làm phim rèn luyện khả năng diễn đạt ý tưởng một cách chính xác và mạch lạc. Với phim ngắn, bạn hoàn toàn có thể tự đầu tư để thực hiện. Vì thế, đây là cách để bạn hoàn toàn thể hiện một tác phẩm nghệ thuật độc lập, không giới hạn bởi áp đặt thị trường. Những ý tưởng mới có thể bung lụa, không bị ràng buộc bởi kích thước hay định dạng chuẩn.
Đặc biệt, phim ngắn đóng vai trò như là cầu nối, kết nối những con người nghệ sĩ với khán giả và ngược lại. Những bộ phim này mở ra cánh cửa độc đáo để chia sẻ những câu chuyện, ý tưởng và cảm xúc.
Cấu trúc kịch bản phim ngắn
Cấu trúc của kịch bản phim ngắn thường theo cấu trúc ba hồi. Mặc dù ngắn gọn hơn so với phim dài tập nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ kết cấu ba phần bao gồm: Mở đầu, Diễn biến và Kết thúc. Bất kể bạn chọn cách kể chuyện như thế nào, cấu trúc này vẫn là nền tảng cơ bản, đảm bảo cho câu chuyện mạch lạc và hấp dẫn.
- Mở đầu: Đây là bước quan trọng nhất chúng tôi muốn đề cập trong cách viết kịch bản phim ngắn. Phần mở đầu là nơi bạn giới thiệu không chỉ những nhân vật chính mà còn tình cảm, bối cảnh, và vấn đề chính của câu chuyện. Việc mở đầu hấp dẫn giúp khán giả dễ dàng đắm chìm vào thế giới bạn tạo ra.
- Diễn biến: Từ những gì đã được thiết lập, câu chuyện bắt đầu phát triển, nhân vật đối mặt với thách thức, và tình huống leo thang. Diễn biến là nơi mà sự căng thẳng và hứng thú của khán giả tăng lên, và câu chuyện của bạn đạt đến đỉnh điểm.
- Kết thúc: Điểm cuối cùng của câu chuyện, nơi mà mọi sự căng thẳng giải quyết, và các nhân vật phải đối mặt với hậu quả của hành động của họ. Kết thúc không chỉ là việc giải quyết một vấn đề mà còn để lại ấn tượng sâu sắc cho khán giả.
Hướng dẫn cách viết kịch bản phim ngắn
Cách viết kịch bản phim ngắn tốt nhất nên được thực hiện với những bước sau để đảm bảo nội dung chất lượng và thú vị.
Động não
Hãy bắt đầu quá trình viết kịch bản phim ngắn của bạn với việc động não. Bạn có thể tìm kiếm ý tưởng viết kịch bản phim ngắn bằng cách thu thập và ghi lại mọi thứ có thể, dựa trên ký ức, trải nghiệm cá nhân, hoặc thậm chí từ những câu chuyện bạn nghe được. Có thể là tình cảm, hài hước, kinh tế xã hội, hoặc bất cứ chủ đề nào bạn cảm thấy hứng thú.
Lên dàn ý
Quá trình lên dàn ý nên được thực hiện với hai bước chính là xác định cấu trúc câu chuyện và xây dựng nhân vật. Đối với cấu trúc câu chuyện, nên chia câu chuyện thành các phần chính như: Mở đầu, Diễn biến, và Kết thúc.
Từ cấu trúc này, bạn có thể quyết định sự phát triển của nhân vật và cốt truyện. Hãy phát triển các nhân vật chính và phụ bằng cách xác định đặc điểm, mục tiêu, và những thách thức mà họ sẽ phải đối mặt.
Viết bản nháp đầu tiên
Cách viết kịch bản phim ngắn chuẩn là hãy tạo một bản đề cương chi tiết với các cảnh chính, tình tiết quan trọng, và các đoạn hội thoại dự kiến. Sau đó là viết bản nháp theo đề cương có sẵn. Hãy tập trung làm sao để đảm bảo sự hấp dẫn từ đầu đến cuối. Nên nhớ rằng độ dài kịch bản là giới hạn và bạn phải làm sao lồng ghép, sắp xếp các cảnh quay, nhân vật hợp lý và ý nghĩa, đóng góp vào sự phát triển của câu chuyện.
Viết lại kịch bản
Việc viết lại kịch bản là bước không thể thiếu để tạo nên một dự án phim ngắn hoàn thiện. Bạn có thể đưa bản nháp cho bạn bè, những người cố vấn đọc để đưa ra những đánh giá, những điểm cần điều chỉnh. Việc này không chỉ tạo ra một cơ hội để sửa lỗi mà còn giúp tinh chỉnh cảm xúc và nghệ thuật diễn đạt. Hãy tập trung vào việc sửa lỗi cốt truyện, đoạn hội thoại, và bất kỳ điểm yếu nào khác.
Tham khảo thêm: Tổng Hợp Những Phần Mềm Viết Kịch Bản Phổ Biến Cho Biên Kịch
4 mẹo để viết một bộ phim ngắn hay
Dưới đây là cách viết một kịch bản phim ngắn với 4 mẹo quan trọng giúp bạn định hình cả một phong cách viết kịch bản.
Tập trung vào một tiền đề đơn giản
Một bộ phim ngắn cần có một tiền đề rõ ràng và đơn giản vì thời lượng hạn chế. Hãy đặt mục tiêu cụ thể cho nhân vật chính hoặc đặt họ trong một khung thời gian ngắn để tạo áp lực.
Càng ngắn càng tốt
Độ dài của bộ phim càng ngắn càng tốt. Việc này không chỉ giúp giảm chi phí về diễn viên, đạo diễn, và quay phim, mà còn tối ưu hóa thời gian sản xuất. Độ dài lý tưởng cho một bộ phim ngắn được đề xuất là khoảng 20 – 45 phút. Trong khoảng thời gian này, nhà làm phim có thể truyền đạt câu chuyện một cách hiệu quả, duy trì sự chăm sóc về chất lượng sản xuất, và đồng thời thu hút sự chú ý của khán giả.
Thực tế khi sáng tác
Người biên kịch nên tránh những ý tưởng không thực tế như: Kỹ xảo phức tạp, cảnh rộng có quần thể lớn hay cảnh quay ở những địa điểm khó tiếp cận. Thay vào đó, hãy tập trung vào những ý tưởng có thể thực hiện được với nguồn lực hạn chế. Điều này giúp bảo đảm rằng bộ phim không chỉ có ý tưởng tốt mà còn có khả năng sản xuất chuyên nghiệp với nguồn lực có sẵn.
Kể bằng hình ảnh
Thay vì chỉ mô tả câu chuyện thông qua lời thoại hoặc mô tả trực tiếp, biên kịch cần tập trung vào việc sử dụng hình ảnh để truyền đạt thông điệp. Điện ảnh chủ yếu là một phương tiện trực quan và việc tận dụng khả năng này giúp tạo cảm giác gần gũi hơn với khán giả.
Việc kể bằng hình ảnh có thể bao gồm cách diễn viên di chuyển, biểu cảm khuôn mặt, ánh sáng, âm nhạc, và cảnh quay. Mỗi hình ảnh phải được chọn cẩn thận để đóng góp vào việc xây dựng câu chuyện mà không cần phải dựa vào giải thích qua lời thoại. Đây là cách viết kịch bản phim ngắn quan trọng mà biên kịch nào cũng nên biết.
Phim ngắn tại thị trường Việt Nam
Trong những năm gần đây, sự quan tâm đối với phim ngắn đã tăng cao trong cộng đồng làm phim và giới trẻ yêu điện ảnh tại Việt Nam. Phim ngắn không chỉ là một cơ hội để các nhà làm phim trẻ thể hiện chất sáng tạo, mà còn là bước đệm quan trọng để họ định hình phong cách cá nhân và tiếp cận nguồn tài trợ cho những ước mơ làm phim dài của mình.
Với thời lượng thường gói gọn trong khoảng 15 phút, phim ngắn đòi hỏi sự sáng tạo, tinh tế và đặc biệt mới mẻ. Mặc dù nguồn lực sản xuất và kỹ thuật có thể được giữ ở mức thấp, nhưng sự độc đáo và góc nhìn riêng về câu chuyện mới thực sự là chìa khóa để thu hút khán giả. Bằng cách này, phim ngắn trở thành nền tảng cho các đạo diễn trẻ để phát triển phong cách cá nhân và tích lũy kinh nghiệm.
Các chuyên gia điện ảnh cho rằng, trước khi chuyển sang làm phim dài, đa số đạo diễn trẻ đã trải qua quá trình sản xuất nhiều phim ngắn. Qua từng dự án này, họ không chỉ hình thành phong cách riêng mình mà còn tích lũy kiến thức và kỹ năng làm phim quan trọng. Điều này giúp xây dựng đội ngũ làm việc có hiệu suất cao và cung cấp cơ hội tốt hơn để tìm kiếm nguồn đầu tư cho các dự án phim dài hơn, phục vụ một đại lý khán giả đa dạng.
Với các thay đổi tích cực trong Luật Điện ảnh và sự mở rộng của hoạt động điện ảnh, phim ngắn có nhiều triển vọng trong tương lai. Ban tổ chức các liên hoan phim cũng sẵn sàng mở rộng các hạng mục và cơ hội cho các nhà làm phim trẻ, tạo ra môi trường thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới.
Tham khảo thêm: Biên kịch và đạo diễn – Bạn phù hợp với công việc nào?
Bạn muốn trở thành một nhà làm phim giỏi hơn?
Dù cho bạn là một nhà biên kịch nghiệp dư lâu năm trong nghề với tham vọng tạo nên các bom tấn hoành tráng hay bạn đang ấp ủ ước mơ tạo nên một bộ phim độc lập thể hiện góc nhìn cuộc sống của mình thì quá trình tạo nên một kịch bản hay, thú vị đều là thách thức lớn.
Và không ai có thể chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm liên quan đến nghề làm biên kịch này tốt hơn NSƯT Bùi Tuấn Dũng. Trong khóa học biên kịch của mình, đạo diễn – NSƯT Bùi Tuấn Dũng sẽ mang đến những bí kíp tuyệt vời trong việc xây dựng lối tưởng tượng và kể chuyện hay, độc đáo và tiếp cận tốt công chúng.
Chi tiết thông tin về khóa học tham khảo tại [KHÓA HỌC BIÊN KỊCH]
Như vậy, trên đây là từ A đến Z cách viết kịch bản phim ngắn mà bất kỳ biên kịch nào cũng nên nắm rõ. Viết kịch bản phim ngắn không hề dễ nhưng bạn hoàn toàn có thể làm được nếu có ý tưởng và biết cách kể chuyện. Một bộ phim ngắn nếu được thực hiện một cách chỉn chu và hợp lý thì có thể truyền tải đến khán giả những cảm xúc sâu sắc chỉ trong vỏn vẹn vài chục phút đồng hồ.
