Kỹ xảo điện ảnh được biết đến như là một nền tảng quan trọng, bí quyết tạo nên những cảnh quay tuyệt vời, độc đáo. Chúng tạo nên những không gian đầy ảo diệu và đưa khán giả vào thế giới huyền bí. Vậy kỹ xảo điện ảnh là gì? Học kỹ xảo điện ảnh ở đâu? Có những loại hình kỹ xảo nào được áp dụng hiện nay? Những thắc mắc trên sẽ được giải đáp chi tiết bởi filmmaking.vn!
- Học kỹ xảo điện ảnh rất cần thiết để tạo nên những cảnh quay siêu thực
Kỹ xảo điện ảnh là gì? Kỹ xảo điện ảnh tiếng anh là gì?
Nếu bạn đã theo dõi Game of Thrones của HBO, chắc chắn bạn sẽ bị quyến rũ những cuộc chiến đấu đầy ấn tượng. Đây đều là sản phẩm của kỹ xảo điện ảnh, nơi mà sức sáng tạo và công nghệ hội tụ để tạo nên những trải nghiệm đầy kỳ diệu cho khán giả. Vậy kỹ xảo điện ảnh là gì?
Kỹ xảo điện ảnh, hay VFX (Visual Effects), là nghệ thuật biến những ý tưởng phi thực tế thành hiện thực trên màn ảnh bằng cách xây dựng và xử lý hình ảnh video. Điều này trở nên cần thiết khi cảnh quay không thể hoặc không an toàn để thực hiện hay thậm chí là một cảnh quay hư cấu.
Sự khác biệt giữa VFX và SFX là gì?
Dành cho những ai chưa biết, VFX và SFX là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau trong vũ trụ điện ảnh. Hiệu ứng hình ảnh (VFX) và Hiệu ứng đặc biệt (SFX) thường gây hiểu lầm cho những ai mới tìm hiểu về công việc làm phim. VFX tập trung vào xử lý hình ảnh sau khi quay chụp. Còn SFX là hiệu ứng được tạo ra trực tiếp trên phim trường, như vụ nổ có kịch bản, vết thương do súng giả, và những tình huống tương tự.
Tầm quan trọng của kỹ xảo điện ảnh
Kỹ xảo điện ảnh không chỉ đơn thuần là việc “làm cho mọi thứ trở nên có thật” trên màn ảnh, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kể chuyện. Với sự sáng tạo của nghệ sĩ VFX, những điều không thể trong thế giới thực có thể trở thành hiện thực, mà người xem sẽ khó phân biệt được điều gì là thật và giả.
Những bức tranh đẹp và kỳ diệu trên màn ảnh được tạo ra, làm tăng thêm sức hút và giá trị nghệ thuật của mỗi tác phẩm điện ảnh. Cũng vì thế, có rất nhiều người đam mê muốn học kỹ xảo điện ảnh để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực này.
Tham khảo thêm: Các Góc Máy Trong Quay Phim Đạo Diễn Chuyên Nghiệp Cần Biết
3 loại hình kỹ xảo điện ảnh (VFX) phổ biến khi làm phim
Dưới đây là 3 loại hình kỹ xảo điện ảnh phổ biến nhất.
Mô phỏng hình ảnh bằng máy tính(CGI)
Mô phỏng hình ảnh bằng máy tính (CGI – Computer – Generated Imagery) như một bức tranh máy tính, nơi mà những ý tưởng trở thành hiện thực số. CGI không chỉ tạo ra những sinh vật và thế giới kỳ ảo mà còn mang đến những cảm xúc mạnh mẽ.
Ví dụ như bộ phim Jurassic Park do Steven Spielberg đạo diễn và công chiếu lần đầu tiên vào năm 1993. Đây là bộ phim áp dụng CGI đầu tiên đánh dấu lịch sử của kỹ xảo điện ảnh. Đây là phim về công ty tạo ra khủng long bằng cách sử dụng kỹ thuật di truyền và CGI để tái tạo chúng. Mục tiêu là tạo ra một công viên giải trí nơi du khách có thể thưởng thức thế giới của những sinh vật huyền bí từ thời tiền sử.
Trong phim, CGI được sử dụng để tạo ra những khủng long như Velociraptor hay Tyrannosaurus Rex một cách sống động và đáng sợ. Điều này tạo ra trải nghiệm hấp dẫn cho khán giả.
Sử dụng màn hình xanh (tổng hợp)
Với loại hình sử dụng phông xanh (compositing hoặc chroma keying), các đạo diễn có thể chèn bất kỳ thế giới nào vào cảnh quay mà không cần phải đến đó thực sự. Quá trình compositing giúp “loại bỏ” màu xanh, tạo ra lỗ trống để chèn nội dung mới. Kỹ thuật này không chỉ giúp tạo ra cảnh quay ảo mà còn làm thay đổi môi trường xung quanh diễn viên, mà không cần họ phải di chuyển đến những địa điểm khó khăn.
Ví dụ như Avatar do James Cameron đạo diễn công chiếu lần đầu tiên vào năm 2009. Bộ phim này nổi tiếng không chỉ vì câu chuyện phiêu lưu hấp dẫn mà còn vì sự sáng tạo vượt trội trong việc sử dụng màn hình xanh.
Trong Avatar, màn hình xanh được sử dụng để tái tạo hành tinh Pandora, một thế giới ngoài hành tinh đầy màu sắc và sinh động. Cảnh quay với diễn viên chính đặt trước màn hình xanh và được ghép với các phong cảnh ảo của Pandora trong quá trình hậu kỳ.
Chụp chuyển động
Motion Capture (Mocap) là một “ngôn ngữ thứ hai” của những nhân vật số. Các cảm biến ghi lại chuyển động của diễn viên và chuyển đổi chúng thành dữ liệu số hóa. Kết quả là một mô hình 3D chân thực, tái tạo chính xác từng cử chỉ và động tác. Công nghệ này không chỉ xuất hiện trong điện ảnh mà còn lan rộng đến thế giới trò chơi, nơi mà những nhân vật động nhanh như ánh sáng là sản phẩm của chính sự linh hoạt này.
Ví dụ như The Lord of the Rings” (Chúa tể của những chiếc nhẫn) do Peter Jackson đạo diễn. Bộ phim này không chỉ nổi tiếng vì câu chuyện phép thuật đầy bí ẩn mà còn là một minh chứng tiêu biểu cho việc sử dụng kỹ thuật chụp chuyển động (motion capture).
Các nhân vật như Gollum và Smeagol được tái tạo một cách chân thực nhờ vào công nghệ mocap. Diễn viên Andy Serkis đã mang đến hình ảnh và cử chỉ của nhân vật Gollum thông qua việc di chuyển và biểu cảm của chính mình. Các cảm biến ghi lại mọi chi tiết, từ cử chỉ nhỏ đến những biểu hiện tâm trạng phức tạp, và sau đó được chuyển đổi thành hình ảnh số để tạo ra nhân vật số hóa chân thực.
Kỹ xảo điện ảnh ở thị trường phim Việt hiện nay
Có thể nói rằng kỹ xảo điện ảnh (VFX) đang trở thành một “ngôi nhà” phồn thịnh trong thị trường phim Việt Nam. Các bộ phim đình đám như “Tấm Cám Chuyện Chưa Kể,” “Hai Phượng,” “Mắt Biếc,” và “Lật Mặt” đã chứng minh rằng sự đầu tư mạnh mẽ vào VFX không chỉ tăng cường chất lượng hình ảnh mà còn làm phong phú thêm trải nghiệm của khán giả. Điều này làm cho người hâm mộ không chỉ tự hào về chất lượng sản xuất mà còn nhận ra sức sáng tạo và tài năng của đội ngũ hậu kỳ Việt Nam.
Việt Nam đang có tiềm năng trở thành “xưởng gia công” VFX cho thế giới khi các dự án nổi tiếng về kỹ xảo điện ảnh Hollywood như “Star Wars: Jurassic World”, “The Avengers: Infinity War” và “The Mandalorian” đều có sự tham gia của đội ngũ nhân sự Việt. Nhìn về tương lai, ngành công nghiệp VFX tại Việt Nam không chỉ hứa hẹn mà còn đang thể hiện sự phát triển đáng kinh ngạc, mang lại không gian sáng tạo cho thế hệ trẻ năng động đang học và làm việc trong lĩnh vực kỹ xảo điện ảnh.
Những phần mềm kỹ xảo điện ảnh phổ biến
Dưới đây là những phần mềm phổ biến mà những ai học kỹ xảo điện ảnh có thể tìm hiểu:
- Adobe After Effects – Sản phẩm đình đám của Adobe, chuyên xử lý và thiết kế hiệu ứng cho video chuyên nghiệp trong giai đoạn hậu kỳ sản xuất.
- Autodesk Maya – Phần mềm đồ họa 3D mạnh mẽ, đặc biệt phục vụ cho việc tạo ra ứng dụng tương tác 3D, từ trò chơi điện tử đến phim hoạt hình và kỹ xảo hình ảnh.
- 3Ds Max – Phần mềm phục vụ vẽ, diễn hoạt 3D và tạo ra mô hình mạnh mẽ với nhiều hiệu ứng như ánh sáng, mưa, sương mù, cháy nổ…
- Houdini – Phần mềm với khả năng tạo hiệu ứng 3D phức tạp, được ưa chuộng bởi các hãng phim hàng đầu như Sony Pictures, Imagework, ILM…
- Nuke – Phần mềm chuyên dụng trong việc tạo lập VFX cho phim và video, đã góp mặt trong nhiều bom tấn Hollywood như Guardians of the Galaxy và The Great Gatsby.
Đạo diễn có cần giỏi kỹ xảo điện ảnh không?
Tất nhiên, đạo diễn không nhất thiết phải là chuyên gia về kỹ xảo điện ảnh (VFX). Tuy nhiên, việc hiểu biết cơ bản về kỹ thuật này có thể giúp đạo diễn tương tác mượt mà với đội ngũ hậu kỳ và hiểu rõ khả năng của kỹ xảo trong quá trình làm phim. Nói một cách dễ hiểu, nếu bạn là một đạo diễn, bạn không cần biết cách thực hiện nhưng cần nắm rõ cách tư duy, lên ý tưởng. Bạn cần biết:
- Tác phẩm của mình nên sử dụng kỹ xảo điện ảnh gì?
- Lồng ghép vào những chi tiết nào là phù hợp?
- Truyền đạt ý tưởng ra sao với đội ngũ hậu kỳ?
- Đánh giá thành phẩm như thế nào là hiệu quả?
Tham khảo thêm: Muốn làm đạo diễn học ngành gì? Cách nhanh nhất thành thạo nghiệp vụ đạo diễn
Học kỹ xảo điện ảnh (VFX) ở đâu?
Nếu bạn quan tâm đến việc trở thành một chuyên gia về kỹ xảo điện ảnh (VFX) thì có rất nhiều sự lựa chọn như:
- Các trường đại học đào tạo kỹ xảo điện ảnh với các chuyên ngành như: Visual Effects (VFX) 2D và 3D, Animation, Matte Painting, Simulation Effects, Motion Capture, Compositing.
- Trung tâm đào tạo chuyên nghiệp về VFX
- Khóa học trực tuyến cung cấp những bài giảng về kỹ xảo điện ảnh
- Học từ chuyên gia ngành với hội thảo, sự kiện và workshop.
- Trải nghiệm thực tế thông qua dự án khi thực tập tại các studio VFX
- Du học kỹ xảo điện ảnh tại các trường đào tạo uy tín như Vancouver Film School (Canada), Gnomon School of VFX (Mỹ), The Animation Workshop (Đan Mạch).
Thông tin trên đã giải đáp từ A đến Z thông tin về kỹ xảo điện ảnh và học kỹ xảo điện ảnh ở đâu. Như vậy, kỹ xảo điện ảnh là một thế giới kỳ diệu nơi mà giới hạn chỉ tồn tại trong tưởng tượng. Còn công việc làm kỹ xảo điện ảnh được coi là nghề “phù thủy” khi mà có thể tạo ra những cảnh quay không thể có trong thế giới thực. Còn bạn nếu yêu thích thì có thể bắt đầu việc học cách trở thành một “phù thủy” ngay từ ngày hôm nay!
